Poszukiwanie i percepcja informacji przez konsumentów w świetle idei zrównoważonej konsumpcji — przykład rynków żywnościowych

Dr inż. Elżbieta Goryńska-Goldmann
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Wydział Ekonomiczno-Społeczny, Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie, Polska, Wojska Polskiego 28, 60-637 Poznań
gorynska-goldmann@up.poznan.pl | ORCID: 0000-0002-0884-4772

Dr Michał Gazdecki
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Wydział Ekonomiczno-Społeczny, Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie, Polska
michal.gazdecki@up.poznan.pl | ORCID: 0000-0002-6594-5350

MINIB, 2020, Vol. 36, Issue 2
DOI: 10.2478/minib-2020-0013
Str. 1-18
Opublikowano 30 czerwca 2020


Abstrakt:

Celem pracy jest zaprezentowanie źródeł pozyskiwania informacji na temat żywności, kosztu gromadzenia informacji oraz percepcji komunikatów przez konsumentów w świetle idei zrównoważonej konsumpcji żywności. Wykorzystano materiały pierwotne pochodzące z badania ankietowego wykonanego techniką bezpośrednich wywiadów osobistych, poddając je analizie merytorycznej z wykorzystaniem analizy treści rozwiniętej przez Berelsona. Stwierdzono, że konsumenci wykazują niskie zainteresowanie poszukiwaniem informacji z zakresu zrównoważonej konsumpcji żywności. Z perspektywy konsumentów najbardziej wiarygodne informacje na temat żywności, konsumpcji i rynku pochodzą z raportów i opracowań badawczo-naukowych, od rodziny lub znajomych. Gromadzenie informacji wiąże się z poświęcaniem czasu na znalezienie interesujących treści. Informacje związane z troską o środowisko najbardziej zapadły w pamięć badanych; inne dotyczyły np. marnotrawstwa żywności, planowania zakupów, zdrowia człowieka. Wiedza o wiarygodnych źródłach informacji na temat żywności w oczach konsumentów, częstotliwość jej poszukiwania, koszty gromadzenia i percepcja komunikatów powinny być odzwierciedlone w odpowiednio dobranych kanałach komunikacji na potrzeby promocji idei zrównoważonej konsumpcji żywności. W badaniach nad zrównoważoną konsumpcją żywności należy poświęcić więcej uwagi potrzebom informacyjnym. Nową perspektywę dla analizy rynku, popularyzacji idei, zmiany zakorzenionych przyzwyczajeń i zachowań konsumentów stwarza podejście sieciowe, perspektywa aktywnego zaangażowania konsumentów w proces tworzenia otwartych innowacji, kreacji żywności. W wyniku takiego zaangażowania konsumenci będą czuli się skłonniejsi do współpracy i zaufania, a mając zwiększone poczucie skuteczności społecznej, będą bardziej zainteresowani rozwojem modelu zrównoważonej konsumpcji i polityką żywnościową.

Konsumenci wobec zrównoważonej konsumpcji żywności

Dr hab. Grzegorz Maciejewski, prof. UE
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Kolegium Ekonomii, Katedra Rynku i Konsumpcji, Polska, ul. 1-go Maja 50, 40-287 Katowice
grzegorz.maciejewski@ue.katowice.pl | ORCID: 0000-0002-1318-0747

MINIB, 2020, Vol. 36, Issue 2
DOI: 10.2478/minib-2020-0014
Str. 19-30
Opublikowano 30 czerwca 2020


Abstrakt:

Postępujący i niespotykany dotąd przyrost ludności Ziemi oraz kurczenie się zasobów naturalnych planety powodują konieczność spojrzenia na współczesną konsumpcję z punktu widzenia celów zrównoważonego rozwoju. Celem artykułu jest scharakteryzowanie stosunku konsumentów do idei zrównoważonej konsumpcji żywności, który przejawia się m.in. w deklarowanym podejmowaniu przez nich zachowań zrównoważonych zarówno na rynku, jak i w gospodarstwach domowych. Badania przeprowadzono techniką ankiety rozdawanej (bezpośredniej) na próbie 900 konsumentów z Polski i Słowacji. Badani najczęściej deklarowali podejmowanie takich zachowań zrównoważonych, jak: unikanie nadkonsumpcji, troska o zdrowe odżywianie, a także segregowanie i recykling odpadów. W obu krajach należy natomiast bardziej zdecydowanie zachęcać konsumentów, by podczas przygotowania posiłków ograniczali zużycie wody, energii elektrycznej i gazu. Zachowania takie deklarowała bowiem niespełna połowa ogółu badanych.

Wartość informacyjna opakowań jako determinanta zakupu żywności

Dr hab. inż. Magdalena Ankiel, prof. UEP
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Marketingu Produktu, Instytut Marketingu,
Polska, Al. Niepodległości 10, 61-875 Poznań
magdalena.ankiel@ue.poznan.pl | ORCID: 0000-0003-2594-1600

Dr hab. Mariola Grzybowska-Brzezińska, prof. UWM
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Rynku i Konsumpcji, Instytut Ekonomii i Finansów, Polska
margrzyb@uwm.edu.pl | ORCID: 0000-0002-6571-1140

MINIB, 2020, Vol. 36, Issue 2
DOI: 10.2478/minib-2020-0015
Str. 31-44
Opublikowano 30 czerwca 2020


Abstrakt:

Celem artykułu jest zaprezentowanie pojęcia wartości informacyjnej opakowań żywności, scharakteryzowanie wyznaczników wartości informacyjnej oraz przedstawienie wyników badania własnego dotyczącego identyfikacji kluczowych informacji umieszczonych na opakowaniach, wpływających na decyzje nabywcze konsumentów żywności. Opakowania jednostkowe, stanowiące inherentny element wyposażenia produktów żywnościowych, powinny spełniać rozliczne, zazębiające się funkcje, do których należą: ochronna, transportowa, informacyjna oraz użytkowa, ekologiczna i marketingowa.

Jedną z priorytetowych funkcji opakowań produktów (nie tylko żywności) jest funkcja informacyjna. Zakłada się, iż odpowiedni dobór informacji zakodowanych na opakowaniach powinien wyczerpująco, rzetelnie i zrozumiale informować konsumenta o opakowanym produkcie, jego składzie, wartościach odżywczych czy też warunkach przechowywania. Analizując informacje zawarte na opakowaniach żywności, można stwierdzić, iż podmioty wprowadzające te produkty do obrotu towarowego nadal wykazują tendencje do nadmiernego znakowania opakowań (w ramach znakowania fakultatywnego).

Zasadne jest więc określenie, jakie informacje są analizowane przez konsumentów w procesie nabywczym oraz jakie informacje stanowią o wartości informacyjnej opakowań jednostkowych z punktu widzenia konsumentów indywidualnych.

Pozwoli to na zidentyfikowanie kluczowych wyznaczników wartości informacyjnej opakowań i może stanowić cenną informację dla podmiotów wprowadzających produkty do obrotu towarowego — w zakresie właściwego doboru znaków i kodów opakowań jednostkowych na rynku żywności.

Dywersyfikacja stylów zakupowych klientów w kontekście zmian w tygodniowym rozkładzie pracy placówek handlu detalicznego

Dr Piotr Cyrek
Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Ekonomii i Finansów,
Polska, ul. Ćwiklińskiej 2, 35-601 Rzeszów
piotrcyr@univ.rzeszow.pl | ORCID: 0000-0002-8306-1612

MINIB, 2020, Vol. 36, Issue 2
DOI: 10.2478/minib-2020-0016
Str. 45-60
Opublikowano 30 czerwca 2020


Abstrakt:

W artykule zaprezentowano wyniki trzech edycji własnych badań preferencji klientów placówek handlowych dotyczących dni tygodnia, kiedy realizują oni główne zakupy produktów ogólnospożywczych oraz przemysłowych. Zagadnienie to nabrało znaczenia w kontekście wprowadzenia 10 stycznia 2018 r. Ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Dotychczasowe style zakupowe klientów wyrażone tygodniowym rozkładem zakupów musiały ulec zmianie. Celem artykułu jest identyfikacja zwyczajów konsumenckich w zakresie tygodniowego rozkładu zakupów i ich zmian w okresie przed wprowadzeniem ustawy i po jej wprowadzeniu. Wnioskowanie oparto na wynikach wywiadów bezpośrednich przeprowadzonych w 2014, 2016 i 2018 roku wśród konsumentów w województwie podkarpackim. Analiza opisowa otrzymanych wyników została uzupełniona wykorzystaniem statystycznego testu chi kwadrat. Przeprowadzone badania wskazują, że w przypadku produktów zarówno żywnościowych, jak i przemysłowych ustawa faktycznie ograniczyła odsetek klientów realizujących niedzielne zakupy. W przypadku produktów ogólnospożywczych przenieśli oni swoją aktywność zakupową na poniedziałek i wtorek kolejnego tygodnia, uzupełniając ewentualne braki. Nie odnotowano natomiast wzrostu odsetka osób, które realizowałyby zakupy żywności na zapas w piątek czy sobotę poprzedzające niedzielę niehandlową. Przeciwnie, w przypadku produktów przemysłowych ograniczenie zakupów w niedziele skutkowało ich zwiększeniem głównie w sobotę, choć wzrosty odnotowano także w poniedziałek, wtorek i środę. Różnice w tygodniowych rozkładach zakupów zaobserwowane między kolejnymi edycjami badania okazały się przy tym bardziej istotne niż te odnotowane w poszczególnych grupach klasyfikacji respondentów wykorzystywanych w opracowaniu.

Technologia wearable w ocenie młodych konsumentów

Prof. dr hab. Bogdan Gregor
Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania, Katedra Marketingu, Polska ul. Jana Matejki 22/26, 90-237 Łódź
km.wz@uni.lodz.pl z ORCID: 0000-0003-1681-2073

Mgr Emilian Gwiaździński
Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania, Katedra Marketingu, Polska
emilian.gwiazdzinski@uni.lodz.pl z ORCID: 0000-0002-7125-9955

MINIB, 2020, Vol. 36, Issue 2
DOI: 10.2478/minib-2020-0017
Str. 61-76
Opublikowano 30 czerwca 2020


Abstrakt:

Opracowanie przedstawia problematykę urządzeń noszonych, ich rolę oraz wykorzystanie we współczesnej gospodarce.

Wszechobecna transformacja cyfrowa oraz powszechny dostęp do szerokopasmowego internetu są fundamentem tworzenia współdziałających ekosystemów, gdzie urządzenia noszone odpowiadają za komunikację często w relacjach machine to machine oraz machine to human. Autorzy zbadali poziom wiedzy na temat tych urządzeń oraz stopień ich wykorzystania. Okazało się, że pomimo znajomości urządzeń noszonych oraz względnie pozytywnych postaw wobec nich, stopień ich wykorzystania jest niski. Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny.

Lojalność klientów na rynku usług ubezpieczeniowych

Dr. hab. Beata Nowotarska-Romaniak, prof. UE
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział Zarządzania, Katedra Marketingu, Polska, ul. ks. bpa S. Adamskiego 7, 40-069 Katowice
beata.nowotarska-romaniak@ue.katowice.pl | ORCID: 0000-0003-3563-2596

MINIB, 2020, Vol. 36, Issue 2
DOI: 10.2478/minib-2020-0018
Str. 77-89
Opublikowano 30 czerwca 2020


Abstrakt:

Zakłady ubezpieczeń realizują obecnie zadania związane z budowaniem zaufania, kreowaniem wizerunku oraz nadaniem niematerialnym usługom ubezpieczeniowym cech wyróżniających, co wiąże się ze zwróceniem uwagi bardziej na opakowanie usługi niż na samą usługę. Na opakowanie usługi ubezpieczeniowej składają się ludzie, wygląd placówek, dostępność usług ubezpieczeniowych, elastyczność w obsłudze klienta. Dla zakładów ubezpieczeniowych istotna staje się wiedza w zakresie nie tylko praktyki marketingowej, ale również wiedza na temat zachowań klientów czy też czynników wpływających na ich lojalność. W artykule zostały omówione metody badania lojalności klientów na rynku usług ubezpieczeniowych. Natomiast na podstawie wyników badania ankietowego przedstawiono czynniki wpływające na zadowolenie klienta, które mogą wpłynąć na jego lojalność.

Podziel się artykułem: