Abstrakt:

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z rekomendowaniem pracodawcy przez pracowników, zwracając uwagę, że jest to przykład ich aktywności prosumpcyjnej. Poprzez przekazywanie opinii na temat organizacji w roli pracodawcy stają się oni bowiem współtwórcami jej wizerunku, czyli jednej z kluczowych niematerialnych wartości marketingowych. Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny. W części teoretycznej zwrócono uwagę na specyfikę prosumpcji i fakt, że nadal w literaturze przedmiotu odnosi się ją głównie do produktów konsumpcyjnych, pomijając fakt, iż zjawisko to dotyczy również działań personalnych. W części praktycznej przedstawiono wyniki badań pierwotnych dotyczących rekomendowania organizacji jako pracodawcy i jego relacyjnych determinant. Zostały one poddane analizie statystycznej przy wykorzystaniu metody analizy korespondencji. Dzięki jej zastosowaniu możliwe było określenie występowania zależności między wybranymi zmiennymi relacyjnymi i gotowością do rekomendowania pracodawcy, jak również wskazanie siły zidentyfikowanych zależności i ich specyfiki. Pozwoliło to na ich hierarchiczne uporządkowanie. Okazało się, że wszystkie analizowane zależności były statystycznie istotne. Relatywnie silniejsza zależność występuje jednak w przypadku zmiennej związanej z relacjami wertykalnymi w porównaniu ze zmienną odzwierciedlającą relacje horyzontalne. Oczywiście, pracodawcy powinni troszczyć się o kształtowanie obu typów relacji, gdyż stosunkowo najsilniejsza zależność występuje między rekomendowaniem pracodawcy, a utożsamianiem się z celami organizacji, które jest konsekwencją specyfiki całego układu relacji interpersonalnych w organizacji.