Abstrakt:

Celem artykułu jest wskazanie sposobów komunikacji, które zwiększają szanse naukowców na różnych etapach kariery na współpracę z sektorem przedsiębiorstw. Nieefektywność działań informacyjno-promocyjnych oraz zamknięcie jednostek naukowych na otoczenie uważane są za największe bariery dla rozwoju współpracy badawczo-rozwojowej na linii nauka-biznes. Niedostatek wiedzy skutkuje powstawaniem negatywnych stereotypów zarówno na temat młodych, jak i starszych pracowników naukowych. Ci pierwsi uważani są za niekompetentnych, zaś drudzy – za mało zainteresowanych współpracą z firmami lub posiadających wygórowane oczekiwania finansowe. Co do zasady przedsiębiorcy preferują jednak inwestować swoje zasoby w prace badawcze prowadzone przez doświadczonych i cieszących się uznaniem naukowców. Wyższy status naukowca przekłada się na większą różnorodność jego kontaktów z przemysłem. Starsi pracownicy naukowi częściej kooperują z biznesem dzięki wypracowanym przez lata kontaktom. Z kolei młodzi są bardziej otwarci na podejmowanie nowych form kooperacji, choć ich możliwości nawiązywania współpracy bywają ograniczane w wyniku przeciążenia obowiązkami dydaktycznymi.

W obliczu przedstawionych przesłanek przyjęto, że sposób upowszechniania wyników badań, którego efektem jest nawiązywanie współpracy z sektorem przedsiębiorstw, będzie miał inny charakter na różnych etapach kariery naukowców. W celu weryfikacji powyższego założenia, skonstruowano dwa modele regresji logitowej. Pierwszy z nich bada oddziaływanie różnych sposobów komunikacji na prawdopodobieństwo współpracy z biznesem w przypadku naukowców ze stopniem doktora, drugi zaś – w przypadku bardziej doświadczonych naukowców, tj. doktorów habilitowanych oraz profesorów. Dodatkowo w każdym z modelów kontrolowany jest wpływ takich cech naukowców jak: typ zatrudniającej ich jednostki naukowej, reprezentowana dziedzina nauk oraz rodzaj prowadzonych badań. Analizy przeprowadzono na danych pozyskanych od 1960 naukowców, którzy wzięli udział w ogólnopolskim badaniu zrealizowanym metodą CAWI przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy w 2013 r.

Uzyskane wyniki wskazują, że szanse naukowców ze stopniem doktora habilitowanego bądź tytułem profesora na współpracę z przemysłem zwiększa nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z firmami oraz uczestnictwo w konferencjach i sympozjach z udziałem przedsiębiorców. Natomiast w przypadku naukowców ze stopniem doktora paleta narzędzi komunikacji pozytywnie oddziałujących na możliwość podjęcia kooperacji z sektorem przedsiębiorstw jest bogatsza i oprócz wymienionych wyżej sposób obejmuje również ofertowanie i publikowanie w prasie fachowej bądź branżowej. Co ciekawe, negatywnie na szanse współpracy naukowców wpływa ich aktywność w zakresie przygotowywania publikacji naukowych.